Wat zijn de meest voorkomende hersteluitdagingen in de financiële sector en hoe los ik ze op?

Wat zijn de grootste hersteluitdagingen in de financiële sector?

De financiële sector staat constant onder druk als het gaat om dataherstel en continuïteit. Recente cijfers zijn alarmerend: volgens IBM’s Cost of a Data Breach-rapport 2023 kost een datalek in de financiële sector gemiddeld 5,9 miljoen dollar, aanzienlijk hoger dan het wereldwijde gemiddelde van 4,45 miljoen dollar. Bovendien kampt meer dan 63% van de financiële instellingen met minstens één herstelgerelateerd incident per jaar.

Als je actief bent in de financiële sector, weet je dat het landschap van hersteluitdagingen zeer complex is. De combinatie van toenemende cyberdreigingen, steeds strengere wet- en regelgeving, verouderde IT-infrastructuren en de noodzaak voor operationele weerbaarheid vormt een uitdagende puzzel. Voor banken, verzekeraars en andere financiële instellingen is het niet langer voldoende om alleen te investeren in preventie – een goed doordachte herstelstrategie is minstens zo belangrijk.

Uit onderzoek van De Nederlandsche Bank blijkt dat 42% van de financiële instellingen in Nederland hun recovery time objectives (RTO’s) niet consistent haalt bij disaster recovery tests. Dit onderstreept het belang van een goed doordacht herstelplan én het regelmatig testen ervan. In dit artikel duiken we dieper in de specifieke uitdagingen waar je mee te maken kunt krijgen en bieden we praktische oplossingen die je direct kunt toepassen.

Cybersecurity-incidenten: De groeiende bedreiging voor financiële stabiliteit

De financiële sector is een favoriet doelwit voor cybercriminelen vanwege de waardevolle gegevens en het potentieel voor grote financiële winst. Ransomware-aanvallen zijn sinds 2020 met 150% toegenomen in de Europese financiële sector. Bij een gemiddelde aanval zijn systemen 16 dagen onbereikbaar, wat voor financiële instellingen catastrofale gevolgen kan hebben. De directe kosten van een ransomware-aanval bedragen gemiddeld €1,85 miljoen, maar de indirecte kosten – zoals reputatieschade en verloren klantvertrouwen – zijn vaak vele malen hoger.

Phishing-aanvallen zijn bijzonder problematisch voor financiële instellingen. In 2022 waren ruim 30% van alle geslaagde cyberaanvallen in de financiële sector het resultaat van phishing. Deze aanvallen worden steeds geavanceerder, met speciaal op medewerkers van financiële instellingen gerichte tactieken. Ook DDoS-aanvallen vormen een groeiend probleem, met als doel online bankdiensten te verstoren. In 2022 ervoeren Nederlandse banken gemiddeld 11 serieuze DDoS-aanvallen, die regelmatig leidden tot tijdelijke onderbreking van diensten.

Wat financiële instellingen extra kwetsbaar maakt, is hun complexe IT-infrastructuur die vaak bestaat uit een mix van oude legacy-systemen en moderne cloud-oplossingen. Deze hybride omgevingen creëren extra beveiligingslacunes die cybercriminelen graag uitbuiten. Daarnaast maakt de onderlinge verbondenheid van het financiële systeem dat een aanval zich snel kan verspreiden tussen instellingen. Een succesvolle aanval op een kleine speler kan zo een kettingreactie veroorzaken die het hele financiële systeem bedreigt. Om deze risico’s te verkleinen, is een meerlaagse beveiligingsstrategie inclusief robuuste herstelplannen noodzakelijk.

Data-integriteit en herstel: De ruggengraat van financiële continuïteit

Data-integriteit is niet zomaar een technisch detail voor financiële instellingen – het is de levensader van je bedrijfscontinuïteit. Wanneer transactiegegevens, klantinformatie of compliancedocumentatie beschadigd raken of verloren gaan, kan dit verstrekkende gevolgen hebben. De Nederlandse financiële sector stelt steeds strengere eisen aan recovery time objectives (RTO’s), met gemiddelden die nu tussen 2 en 4 uur liggen voor kritieke systemen, terwijl recovery point objectives (RPO’s) vaak onder de 15 minuten moeten blijven.

De uitdaging zit in het opzetten van een backup-strategie die deze strenge eisen kan waarmaken. Traditionele dagelijkse backups voldoen niet meer aan moderne RPO-eisen, waardoor veel financiële instellingen overstappen op continue datareplicatie en snapshot-technologieën. Onderzoek wijst uit dat slechts 37% van de financiële instellingen hun RPO’s consistent haalt tijdens disaster recovery tests. Dit vormt een ernstig risico, want bij dataverlies in de financiële dienstverlening staat direct het vertrouwen van klanten op het spel.

Een belangrijk aspect van moderne datarecovery-strategieën is het waarborgen van de integriteit tijdens het herstelproces zelf. Niet alleen het terughalen van gegevens is belangrijk, maar ook het verifiëren dat deze gegevens niet zijn gecorrumpeerd of gemanipuleerd. Voor financiële instellingen zijn immutable backups (die niet aangepast kunnen worden na creatie) daarom uitgegroeid tot een belangrijke verdedigingslijn tegen ransomware en andere malware die backups kan besmetten. Deze aanpak, gecombineerd met regelmatige validatie van herstelprocedures, vormt de basis van een betrouwbare herstelstrategie.

Hoe voldoe je aan toenemende regelgeving rondom herstelplannen?

De regelgevingsdruk op financiële instellingen neemt jaarlijks toe. In Nederland moet je sinds 2021 voldoen aan de verscherpte DNB-richtlijnen voor cyberweerbaarheid, die expliciete eisen stellen aan herstelplannen en -tests. Daarnaast heeft de Europese DORA-regelgeving (Digital Operational Resilience Act) vanaf 2025 directe impact op je herstelstrategieën, met onder andere de verplichting om kwartaallijks hersteltests uit te voeren en deze uitgebreid te documenteren.

De GDPR-vereisten voegen een extra dimensie toe aan je hersteluitdagingen. Bij een datalek moet je binnen 72 uur melding maken bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Dit betekent dat je niet alleen snel moet herstellen, maar ook snel moet kunnen vaststellen welke gegevens mogelijk gecompromitteerd zijn. Voor veel financiële instellingen is dit een complexe opgave, vooral wanneer data verspreid is over verschillende systemen en locaties. De boetes bij niet-naleving kunnen oplopen tot 4% van de wereldwijde jaaromzet, een risico dat je niet kunt negeren.

Om aan alle regelgeving te voldoen, kun je deze stappen volgen:

• Documenteer je herstelplannen uitgebreid en houd ze actueel
• Voer regelmatige hersteltests uit en leg de resultaten vast
• Implementeer geautomatiseerde compliance-rapportage voor betere audits
• Zorg voor gecontroleerd toegangsbeheer tot gevoelige gegevens
• Train personeel in compliance-vereisten en herstelprotocollen

Door deze aanpak te volgen, creëer je niet alleen een compliant herstelstrategie, maar verhoog je ook direct je operationele weerbaarheid. Belangrijk hierbij is dat je herstelprocessen aantoonbaar werken – niet alleen op papier maar ook in praktijktests.

Legacy-systemen moderniseren: De basis voor effectief herstel

Veel financiële instellingen worstelen met een erfenis van verouderde IT-systemen die cruciaal zijn voor dagelijkse activiteiten maar vaak een obstakel vormen voor moderne herstelstrategieën. Uit onderzoek blijkt dat 68% van de Nederlandse financiële organisaties nog steeds afhankelijk is van legacy-systemen die ouder zijn dan 10 jaar. Deze systemen zijn vaak moeilijk te integreren met moderne backup- en hersteloplossingen, wat leidt tot eilanden van data met eigen herstelprocessen en langere hersteltijden.

De kostenimplicaties van het moderniseren van legacy-systemen zijn aanzienlijk, maar de kosten van het niet moderniseren zijn vaak veel hoger. Een gemiddeld herstel na een incident duurt 3-4 keer langer bij financiële instellingen met niet-gemoderniseerde legacy-systemen dan bij organisaties met gemoderniseerde IT-infrastructuur. Voor veel instellingen is een volledige vervanging in één keer niet haalbaar vanwege de complexiteit en de risico’s voor de bedrijfscontinuïteit. Een geleidelijke moderniseringsaanpak is daarom vaak de beste strategie.

Een effectieve strategie voor het moderniseren van legacy-systemen omvat:

• Inventarisatie en prioritering van systemen op basis van risico en herstelbaarheid
• Implementatie van API-layers om moderne hersteloplossingen te verbinden met legacy-systemen
• Gefaseerde modernisering met parallelle systemen tijdens transitieperiodes
• Cloud-integratie waar mogelijk voor verbeterde schaalbaarheid en herstelmogelijkheden

Door deze aanpak te volgen, kun je de risico’s van systeemuitval minimaliseren terwijl je geleidelijk evolueert naar een moderner IT-landschap met betere herstelcapaciteiten.

Praktische oplossingen: Een stapsgewijze aanpak voor robuuste herstelstrategieën

Een effectieve herstelstrategie begint met een grondige risicobeoordeling. Identificeer je kritieke bedrijfsprocessen en de onderliggende IT-systemen, en bepaal voor elk systeem de maximaal aanvaardbare uitvaltijd en dataverlies. Deze analyse vormt de basis voor je RTO’s en RPO’s. Uit onderzoek blijkt dat financiële instellingen die deze methodische aanpak volgen gemiddeld 40% sneller herstellen na een incident dan organisaties zonder duidelijke hersteldoelstellingen.

Voor het implementeren van een robuuste herstelstrategie kun je deze stapsgewijze aanpak volgen:

1. Ontwikkel een gelaagde backup-strategie met verschillende retentieniveaus en beschermingsmechanismen
2. Implementeer immutable backups om je te beschermen tegen ransomware
3. Automatiseer herstelprocedures waar mogelijk om menselijke fouten te minimaliseren
4. Investeer in offline backups (air-gapped) voor je meest kritieke data
5. Test je herstelplan regelmatig onder realistische omstandigheden

De ROI van investeringen in hersteloplossingen is meetbaar. Financiële instellingen die proactief investeren in moderne hersteloplossingen, zien gemiddeld 60% lagere kosten bij daadwerkelijke incidenten vergeleken met organisaties die reactief handelen. Bij het maken van investeringsbeslissingen is het belangrijk om deze potentiële kostenbesparingen mee te wegen naast de directe implementatiekosten. Een kosten-batenanalyse die zowel directe kosten (zoals software en hardware) als indirecte kosten (zoals reputatieschade en verloren productiviteit) omvat, biedt de meest complete basis voor besluitvorming.

De rol van cloud-technologie in moderne hersteloplossingen

Cloud-technologie heeft de spelregels voor dataherstel in de financiële sector fundamenteel veranderd. Waar traditionele on-premise oplossingen vaak kampen met schaalbaarheidsuitdagingen en hoge voorinvesteringen, bieden cloud-gebaseerde hersteloplossingen flexibiliteit en pay-as-you-go kostenmodellen. Dit maakt het mogelijk om kostenefficiënt te schalen naar de behoeften van je organisatie. Uit een recente studie blijkt dat hybride cloud-hersteloplossingen gemiddeld 30% snellere hersteltijden realiseren dan pure on-premise strategieën.

De keuze tussen on-premise, hybride en volledig cloud-gebaseerde herstelstrategieën moet zorgvuldig worden afgewogen. On-premise oplossingen bieden maximale controle maar tegen hogere kosten en complexiteit. Volledig cloud-gebaseerde oplossingen bieden uitzonderlijke schaalbaarheid maar kunnen compliance-uitdagingen met zich meebrengen voor bepaalde typen financiële data. Hybride strategieën combineren het beste van beide werelden en worden door 67% van de financiële instellingen gezien als de optimale benadering.

Bij het implementeren van cloud-hersteloplossingen moet je speciale aandacht besteden aan deze belangrijke overwegingen:

• Data-soevereiniteit – Zorg dat gevoelige financiële gegevens binnen de juiste jurisdicties blijven
• Encryptie – Implementeer end-to-end encryptie voor data in transit en at rest
• Prestatiemetingen – Meet en optimaliseer herstelsnelheden vanuit de cloud naar productieomgevingen
• Vendor lock-in – Zorg voor strategieën om niet te afhankelijk te worden van één cloudprovider

Deze overwegingen helpen je om een cloud-herstelstrategie te ontwikkelen die niet alleen technisch robuust is, maar ook voldoet aan de specifieke eisen van de financiële sector.

Toekomstbestendig worden: Integratie van herstelplanning in uw bedrijfsstrategie

Herstelplanning moet worden gezien als een strategisch onderdeel van je bredere bedrijfsstrategie, niet als een losstaand IT-project. Effectieve herstelstrategieën in de financiële sector omvatten zowel technische als organisatorische aspecten. Door herstelplanning te integreren in de bedrijfsstrategie, kunnen financiële instellingen tot 45% snellere hersteltijden realiseren bij daadwerkelijke incidenten, volgens recent onderzoek.

Een veiligheidscultuur creëren binnen je organisatie is een belangrijk aspect van toekomstbestendige herstelstrategieën. Dit betekent dat alle medewerkers, van boardroom tot werkvloer, zich bewust zijn van hun rol bij het voorkomen en herstellen van incidenten. Regelmatige bewustwordingstrainingen en oefeningen helpen om deze cultuur te versterken. Organisaties die minimaal tweemaal per jaar hersteltrainingen organiseren voor hun personeel, rapporteren gemiddeld 55% minder menselijke fouten tijdens daadwerkelijke hersteloperaties.

Een roadmap voor continue verbetering van je herstelcapaciteiten zou deze elementen moeten bevatten:

• Periodieke risicoherevaluaties om veranderingen in het dreigingslandschap bij te houden
• Regelmatige heroefeningen van herstelscenario’s met verschillende teams
• Kennisborging en documentatie van “lessons learned” na incidenten of oefeningen
• Investering in automatisering van herstelprocessen om menselijke fouten te verminderen
• Prestatietracking van hersteldoelstellingen om gebieden voor verbetering te identificeren

Het meten van de effectiviteit van je herstelstrategie is essentieel voor continue verbetering. Door prestatie-indicatoren zoals werkelijke versus geplande hersteltijden, succespercentages van hersteloperaties en incidentfrequenties bij te houden, kun je gerichte verbeteringen doorvoeren waar ze het meeste impact hebben.

Bij e-storage begrijpen we de complexe uitdagingen waar financiële instellingen mee kampen bij het ontwikkelen en implementeren van robuuste herstelstrategieën. Door onze jarenlange ervaring en specialistische expertise kunnen we je helpen om een toekomstbestendig herstelplan te ontwikkelen dat naadloos aansluit bij jouw specifieke behoeften en uitdagingen. Met een combinatie van geavanceerde technologie, praktische methodologieën en diepgaande sectorkennis staan we klaar om je weerbaarheid tegen de groeiende cyberdreigingen in de financiële wereld te versterken.